Próchnica u dzieci pojawia się nawet w pierwszych latach życia. Może prowadzić do bólu i problemów z jedzeniem, a także wpływać na prawidłowy rozwój stałych zębów. Jak rozpoznać pierwsze objawy schorzenia, jak je leczyć i czy da się im zapobiegać?
Czym jest próchnica?
Próchnica to choroba wywołana przez bakterie. Polega na wytwarzaniu kwasów, które stopniowo niszczą szkliwo, a następnie głębsze struktury zęba. Mimo że wielu rodziców kojarzy próchnicę głównie z zębami stałymi, problem bardzo często dotyczy też zębów mlecznych. Nieleczone schorzenie na mleczakach może przenosić się na zęby stałe i prowadzić do poważniejszych komplikacji.
U dzieci wyróżnia się również tzw. próchnicę butelkową. Pojawia się ona najczęściej u maluchów pijących mleko modyfikowane, sok czy słodzoną herbatkę z butelki, głównie tuż przed spaniem. Ze względu na to, że nocą przepływ śliny jest ograniczony, zęby są stale narażone na kontakt z cukrami z napojów. W efekcie dochodzi do szybko postępujących ubytków.
Początki próchnicy u dzieci – jak rozpoznać ubytki?
Wczesne rozpoznanie próchnicy u dzieci jest bardzo ważne, ponieważ im szybciej podejmie się leczenie, tym większe szanse na zatrzymanie choroby i zachowanie zdrowych zębów. Pierwsze objawy mogą wyglądać niewinnie. To najczęściej białe plamki na powierzchni szkliwa. Z czasem zmieniają one barwę na żółtą, brązową, a następnie pojawia się ubytek. Dziecko może odczuwać ból i nadwrażliwość.
Rodzice powinni regularnie kontrolować stan jamy ustnej dziecka, ale nie zawsze są w stanie dostrzec zmiany. Dlatego tak ważne są systematyczne wizyty u stomatologa dziecięcego. Specjalista, dysponujący odpowiednim doświadczeniem, może wykryć próchnicę w jej najwcześniejszym stadium. Warto umówić się na konsultację już w pierwszym roku życia malucha.
Jak leczyć próchnicę zębów u dzieci?
Leczenie próchnicy u dzieci zależy w głównej mierze od stopnia zaawansowania choroby. W najwcześniejszych stadiach często wystarczy postępowanie profilaktyczne, takie jak lakowanie zębów specjalnymi preparatami wzmacniającymi szkliwo. Jeśli problem jest już bardziej zaawansowany, dentysta musi usunąć zajęte fragmenty zęba i uzupełnić je odpowiednim wypełnieniem.
W sytuacjach, gdy próchnica jest bardzo rozległa i zęba nie da się już uratować, konieczna może być ekstrakcja. Choć usunięcie nawet mleczaka to ostateczność, czasem bywa nieunikniona, aby zapobiec rozprzestrzenianiu się infekcji na sąsiednie zęby czy dziąsła. Leczenie stomatologiczne u dzieci wymaga także odpowiedniego podejścia psychologicznego.
Najlepiej wybrać się z dzieckiem do gabinetu, gdzie panuje przyjazna atmosfera, a dentysta cechuje się cierpliwością i stopniowo oswaja malucha ze wszystkimi procedurami. Współczesna stomatologia oferuje bezpieczne metody, które pozwalają zminimalizować dyskomfort i nierzadko duży stres maluchów podczas leczenia, takie jak znieczulenie miejscowe czy sedacja.
Jak zapobiegać próchnicy u dzieci? Co powoduje próchnicę?
Próchnica u dzieci rozwija się głównie na skutek działania bakterii, które odżywiają się cukrami obecnymi w diecie. Powstające w tym procesie kwasy niszczą szkliwo i głębsze warstwy zębów. Oto kilka sposobów na to, by zminimalizować ryzyko rozwoju choroby:
- ograniczenie cukru w diecie – najlepiej unikać podawania dziecku słodzonych napojów, soków czy słodyczy między posiłkami;
- regularne szczotkowanie zębów – należy dbać o codzienną, dokładną higienę jamy ustnej z odpowiednio dobraną pastą do zębów;
- systematyczne wizyty kontrolne – stomatolog dziecięcy może wcześnie wychwycić pierwsze oznaki próchnicy i zastosować zabiegi profilaktyczne.
Próchnica zębów u dzieci to dość powszechny problem, ale można uniknąć jego drastycznych skutków. Duże znaczenie ma wczesne rozpoznawanie zmian, regularne wizyty u stomatologa i codzienna higiena. Warto dbać o odpowiednią dietę i ograniczenie cukrów już od pierwszych lat życia. Dzięki temu zęby mleczne i stałe będą mogły pozostać w dobrej kondycji przez długi czas.
